Yemrev Kiekt

8 t/m 19 jun I 2015 – Wandelbos Groenendaal, Heemstede

Zoals ik in mijn vorige blog al had aangegeven was ik op zoek naar een Spechtennest. In de AWD zitten spechten genoeg – en dan bedoel ik Grote Bonte Spechten (GBS) – en ook bomen met spechtenholen zijn niet bijster moeilijk te vinden. Omdat de GBS de gewoonte heeft zijn nest slechts eenmaal te gebruiken, gaat het dan echter meestal om leegstaande nesten van vorige jaren. Na een paar keer met kramp in mijn nek van het omhoog staren thuis gekomen te zijn, besluit ik mijn zoekgebied uit te breiden met wat bosjes dichter bij huis. Aanvankelijk zonder succes, maar in Wandelbos Groenendaal lijkt het beter te gaan. Al vrij kort bij de ingang hoor ik het typische spechtengeluid. Horen en zien zijn echter twee verschillende dingen en ook hier lijkt het weer uit te draaien op enkel een stijve nek.

Ik geef het echter zo gauw niet op en trek de stoute schoenen aan: ik besluit ook het hondengedeelte van het bos bij mijn zoektocht te betrekken. De kans op het vinden van wat ik zoek lijkt me echter niet zo groot hier, de kans op met hondenpoep opgevulde profielen van mijn wandelschoenen des te groter! Omdat ik hier maar weinig kom is het vinden van de weg ook best nog uitdaging, waardoor ik op onverwacht mooie, idyllische plekjes kom, waar grote rust heerst. Die duurt overigens meestal niet lang, want ook de uitgelaten honden weten deze plekjes te vinden.

Eén plekje lijkt hierop echter een uitzondering: een hoge heuvel aan de noordkant van het bos die alleen via pittige klimmetjes te bedwingen is en dat mijden de meeste mensen kennelijk… En laten er rondom deze heuvel nu net relatief veel spechten verblijven. Aangetrokken door hun geluiden loop ik er een tijdje rond, waarbij ik een berk passeer van waaruit een luid gepiep hoorbaar is. Omhoog kijkend zie ik rond gat. Bingo? Het lijkt er welop! Ik neem stelling op – hopelijk – gepaste afstand en wacht… en wacht…en wacht… tot plotsklaps er een spechtenman – herkenbaar aan het rode matje in zijn nek – op de berk neerstrijkt met een goed gevulde bek: Het lijkt op pindakaas, maar waar haalt-ie dat vandaan dan? Er zullen in deze tijd van het jaar toch niet zoveel mensen meer zijn die nog bijvoeren? Het ziet er slijmerig uit en zou ook een uitgepelde slak kunnen zijn…

Pindakaas of slak?

In ieder geval gaat-ie er op een gegeven moment mee zijn hol in… en komt met lege bek weer naar buiten:

En hop, naar buiten.

Hoewel… leeg… er hangt nog van alles aan zijn snavel!

Na een uurtje ga ik weer eens huiswaarts en besluit om dagelijks één of twee uur te komen posten om zo hopelijk een uitvliegmoment te pakken. Ik heb echter geen idee hoe oud de jonkies al zijn. Ze piepen wel al behoorlijk luid en dat zou er op kunnen duiden dat ze al wat ouder zijn. Het kan dus binnen een paar dagen gebeuren, maar aan de andere kant kan het ook zomaar nog twee weken duren…

Dag twee: de kleintjes krijgen een gevarieerd menu voorgeschoteld. Vandaag is het insectendag.

Insecten op het menu

Als papa specht na het voederen van zijn kroost weer naar buiten komt, kleeft er weer allerlei rommel aan zijn snavel. Ik heb inmiddels begrepen dan de Grote Bonte Specht inderdaad aan nestreinging doet en de uitwerpselen van de kids netjes naar buiten werkt.

Nestreiniging?

Ik zie vandaag ook mama specht, maar die heeft het niet zo op mijn aanwezigheid en durft niet het nest in te gaan. Dat is natuurlijk niet de bedoeling en ik ga op zoek naar een beter plekje.

Dag drie: Vandaag is het een stuk zonniger en krijg ik mooie blauwe bokeh-bolletjes cadeau, maar ook harder licht! Ik heb een beter plekje gevonden, meer in de dekking van een struik maar toch met goed zicht op het nest. Daar is papa weer, eerst landend op een belendende tak. Het vliegje links heeft mazzel dat-ie zijn bek al vol heeft.

Voedsel in aantocht

Nadat hij de sprong heeft gewaagd naar het hol, wordt eerst gecontroleerd of het wel veilig is om naar binnen te gaan:

Omgevingscontrole

Ik doe ook eens een poging om het wegvliegen uit het hol vast te leggen, maar dat valt nog niet mee: het gaat razendsnel.

En daar is dan ook moeder specht, ook eerst op veilige afstand van het nest:

Moeder op afstand

Na verloop van tijd waagt ze de sprong richting nest:

Uit de startblokken: moeder durft ook

Op de boom

Uiteindelijk gaat ze ook naar binnen en komt na verloop van tijd – met een snavel vol kinderpoep – weer naar buiten. Door een hoge ISO (1250) in te stellen, krijg ik sluitertijden van rond de 1/1000s en dat levert een bijna geslaagde vluchtfoto:

Vluchtfoto

Dag vier en vijf: een nagenoeg zelfde beeld. << klik voor een vergroting >>

Dag zes: ik sta dus nu elke dag een uurtje of twee op dezelfde plek. Slechts een enkeling passeert en dat is vaak dezelfde persoon: “u heeft wel geduld, hoor!” Ik heb geen idee of hij weet waarom ik hier sta, maar ik moet hem gelijk geven. Gelukkig wordt geduld soms beloond! Vandaag vang ik voor het eerst een glimp op van één van de jonge spechten:

Een eerste glimp

Goed kijken, dan zie je het rode petje dat zo kenmerkend is voor een jonge GBS. Kennelijk zijn ze nu zo sterk dat ze al naar de uitgang van het hol kunnen klauteren, een hol dat toch behoorlijke afmetingen heeft (ca. 25 cm diep, 15 cm breed).

Dag zeven leverde geen nieuws op en op dag acht had ik ’s morgens geen gelegenheid om te posten. Omdat het nu toch een beetje als mijn eigen kindje begint te voelen, ga ik ’s avonds toch maar even kijken. Helaas staat de zon dan pal tegen en dat is niet bevorderlijk voor de kwaliteit van de kiekjes, maar ik ben vandaag voor het eerst wél getuige van een heus voedermoment:

Eerste voedermoment

Toch goed dat ik even langs gegaan ben!

Dag negen: ik moet vandaag helaas verstek laten gaan wegens andere verplichtingen. Vandaag zit ik namelijk met René in een een vogelkijkhut in Kalmthout en dat belooft ook leuk te worden. Nu maar hopen dat dit geen slechte planning blijkt te zijn…

Dag tien: gisteren was een best vermoeiende dag en daarom ben ik pas rond het middaguur op mijn post en dat merk je gelijk. Het is een stuk drukker in het Groenendaalse bos. Beneden aan de berg hoor ik allerlei gekrakeel (het schoolreisjes seizoen is ook in volle gang!), maar boven is het nog steeds rustig. De kleintjes laten zich geregeld zien en de ouders vliegen af en aan. Ik maak veel foto’s vandaag. << klik voor een vergroting >>:

Ik heb geen idee of ik steeds hetzelfde jong te zien krijg. Ook heb ik geen idee hoeveel het er zijn. Aan het gepiep te horen, hou ik het op een stuk of drie. Hier kijkt er eentje uit naar de volgende lading insecten:

Jonge GBS!

Dag elf: de tijd begint te dringen! Nog drie dagen en dan ga ik op vakantie. Ik begin te vrezen dat een uitvliegmoment er niet in gaat zitten. De jonkies zien er nog erg jong uit, namelijk. Toch komen ze elke dag een klein stukje verder de wereld in kijken.

Hoe groter ze worden, hoe meer behoefte er aan voedsel is. De beide ouders hebben het er maar druk mee, maar dat hadden ze van tevoren maar moeten bedenken… Ze kwijten zich echter goed van hun taak!

Dag twaalf: de dagen gaan toch tellen. Hier pakt pa specht even een momentje voor zichzelf, zo lijkt het:

Even bijkomen?

Maar even later pakt-ie zijn taak weer op. Hoewel: met een lege snavel zullen de kids niet blij zijn!

Lege snavel?

Het lijkt wel of de ouders vandaag bewust een beetje afstand tot het hol bewaren en niet meteen met voer komen opdraven. Ik kan me vergissen, maar het is net alsof ze het kleine grut naar buiten willen lokken…

Kinderlokker?

Vooralsnog gebeurt dat echter niet, helaas. Ze trappen er niet in en blijven geduldig wachten tot pa en ma weer wat komen brengen. Waarom zou je ook?

Op de uitkijk: wat is het hoog…

Ze trappen er toch wel in!

Vandaag zit het uitvliegen er nog niet in, denk ik en hoop ik. Als ze het maar niet stiekem doen als ik er niet bij ben… morgen de laatste kans…

Dag dertien: dat klinkt als een ongeluksdag. Als ik vandaag voor mijn laatste kans naar het spechtenhol ga, tref ik er een grote stilte aan. Tot nu toe hoorde je de kleintjes al van verre piepen, maar vandaag hoor ik helemaal niets. Het zal toch niet waar zijn? Ik staar naar een groot zwart gat en een half uur lang gebeurt er helemaal niets.

Zwart gat

Maar dan komt toch de voedselbrigade weer langs…

Voedselbrigade

… en er blijkt nog minimaal één jong in het nest te zitten. Omdat er verder weinig gekrakeel is, neem ik aan de de andere(n) inmiddels zijn uitgevlogen. Dat is jammer, maar ik heb dus nog een kans. Ik blijf zolang mogelijk wachten, maar op een gegeven moment wordt het toch tijd om – letterlijk en figuurlijk – mijn koffers te gaan pakken. Nog een laatste blik naar de fotograaf…

Laatste blik: ga jij maar op vakantie, ik blijf hier!

… en daar blijft het bij. Het is jammer, maar je kan niet alles hebben (dooddoener!). Ik heb in ieder geval wel mooie – en vooral heel veel – beelden kunnen maken van deze spechtenfamilie. Volgend jaar weer nieuwe kansen, want ik weet nu hoe je een spechtennest moet zoeken. Niet door omhoog te kijken tot je nek vast groeit, maar gewoon op het gehoor!

Hoe net uitgevlogen jonge spechten er uit zien, heb ik afgelopen maandag overigens in Kalmthout uitvoerig kunnen zien. Genoeg om weer een heel blog mee te vullen… Alvast een voorproefje, tevens een mooie afsluiter van dit project.

Twee jonge spechten

Het is een heel verhaal geworden en voor degenen die het eind hebben gehaald: bedankt voor het lezen en kijken. Tot een volgende keer!