Familie Ooievaar van de Fazantenlaan

Februari-juli 2014 – Fazantenlaan, Heemstede

Dit jaar had ik het plan opgevat om een ooievaarsnest te gaan volgen. Niet zo moeilijk, want in de rietvelden langs de Fazantenlaan in Heemstede – bij mij om de hoek – staan al jaren een paar nesten en op één daarvan wordt sinds 2005 ook gebroed. Gewoon een kwestie van af en toe langs lopen, dus. Te beginnen in februari, want dan worden de overwinteraars wel zo ongeveer terug verwacht, zeker nu het zo’n zachte winter is geweest.

10 Februari:  ze waren gearriveerd; vier stuks, de ouders en hun twee kinderen van vorig jaar. De geringde exemplaren (2E862 en 2E863) bleken de kinderen te zijn.

Ze liepen nog wat onwennig rond op de nog kale rietvelden.

26 Februari: Het voorste nest is bezet door het ouderpaar. De kinderen zijn inmiddels op stand gaan wonen in Het Gooi en het tweede nest werd later in gebruik genomen door een lesbisch stel dat vorig jaar bij kinderboerderij Groenendaal op een nest zat. Daar is het niks geworden, misschien willen ze het dit jaar hier eens proberen?

Je kan de nesten jammer genoeg alleen richting het zuiden bekijken. Overdag levert dat dus vrijwel altijd tegenlichtplaatjes op, zoals ook bovenstaande. Zeker als de zon dan ook nog laag staat. Toch is zo’n silhoutje best aardig…

3 Maart: laat in de middag staat de zon in een betere positie en ook het licht is dan veel mooier, getuige deze plaatjes van het verliefde stel:

21 Maart: de elementen trotserend staan ze er nog steeds… geen idee of er al aan reproductie gewerkt is. De snavels staan in ieder geval dezelfde kant op.

22 April: de eieren zijn gelegd! Er zit er overduidelijk één te broeden, terwijl de ander druk in de weer is om voor voedsel te zorgen.

Tijdens deze sessie raak ik in gsprek met de “ooievaarman”, de geestelijke vader van dit project. Hij weet van de hoed en de rand en kan precies vertellen wanneer de eieren zijn gelegd, wanneer ze zullen uitkomen en wanneer de jongen zullen uitvliegen. Handig om te weten!

Wel jammer dat ik het paringsritueel gemist heb, maar als je maar af en toe eens een half uurtje gaat kijken, is de kans daarop natuurlijk ook niet groot. Aan de andere kant moet je ze ook een beetje privacy gunnen!

23 Mei: de eieren zijn uitgekomen tijdens mijn wandelvakantie in het Zwarte Woud, de jongen moeten nu een week of twee oud zijn. Hier zie ik het kopje van de eerste boven de nestrand uitkomen:

Eén ouder bewaakt het nest en begint te klepperen. Kennelijk is de partner in aantocht en ja, hoor:

De begroeting vindt plaats onder luid geklepper:

Even kijken of alle kinderen er nog zijn… drie koppies komen omhoog!

Even het nest een beetje fatsoeneren. Je kan ook niet eventje weg of ze maken er een puinhoop van!

Ondertussen is op het andere nest het lesbische stel nog steeds druk aan het oefenen. Misschien helpt het als we ook een beetje klepperen?

1 Juni: Ze groeien als kool!

Er begint er zelfs al eentje met zijn kleine vleugeltjes te klapperen. Het is net als met piano spelen: je kan er niet vroeg genoeg mee beginnen:

Even rekken en strekken, want je wordt wel stijf van dat lange op wacht staan:

6 Juni: Wat groeien ze hard! Een duidelijk verschil met amper een week geleden. De veren beginnen al zwart te worden…

Ik zie vanavond maar één jonkie (…). Hij is netjes opgevoed, want poept onder toeziend oog van pa of ma keurig over de rand van het nest! Omdat ik vanavond maar één van de jonkies zie, ga ik vier dagen later nog maar eens kijken…

10 Juni: Ze zijn er gelukkig nog alle drie. Je weet het maar nooit met ooievaars: het lijken heel zorgzame ouders, maar ze kieperen gerust een jong over de rand als het ze teveel wordt!

12 juni: Twee dagen later ben ik alwéér op kraambezoek. Niet omdat er spannende ontwikkelingen zijn, maar om een mooi sfeerplaatje te schieten. Terugkomend van een avondwandeling in de AWD (niets blogwaardigs gezien…) zie ik een prachtig gekleurde grote volle maan zo laag aan de hemel staan dat het met een beetje mazzel wel eens een mooie combinatie met het ooievaarsnest zou kunnen opleveren. Het is nog schemerig, gewoon maar proberen. Ik héb mazzel en maak plaatjes zowel met focus op de ooievaars als met focus op de maan: het heeft allebei wel wat, maar de eerste wint het toch (denk ik):

28 Juni: Het zijn nu al echte ooievaars geworden; bijna zo groot als een volwassen exemplaar en met hetzelfde verenkleed, alleen de snavel moet nog in de rode verf:

Ze kunnen kennelijk ook al aan hun lot worden overgelaten, want de ouders zijn in geen velden of wegen te bekennen. Ondertussen wordt het vliegen druk geoefend, tenslotte komt de verwachte uitvliegdatum snel dichterbij (10 juli, volgens de ooievaarman):

6 Juli: 4 dagen voorde  geplande eerste vlucht! Er heerst grote activiteit: er wordt door de volwassen exemplaren druk heen en weer gevlogen, van het ene naar het andere nest. Het lijkt er in eerste instantie op dat het lesbische stel verjaagt wordt (om ruimte te maken?), maar ik heb ook de indruk dat af en toe één van dat stel ook bij de kleintjes op bezoek gaat. Het zou ook best kunnen zijn dat ze verzorgende taken op zich hebben genomen. Ik kan het niet helemaal volgen.

Op het “andere” nest:

Druk vliegverkeer: het is nét of ze voordoen hoe het moet…

Aanvoer van proviand:

Lekker eten: één van de jonkies heeft hier iets groots in de bek. Ik kan niet goed zien wat het is, maar de andere twee hebben er ook wel belangstelling voor.

Er moet natuurlijk ook nog even geoefend worden. Het gaat steeds beter: hier is er één even ‘los’!

En dan maar weer in de wachtstand en een beetje achter je oor krabben…

Duidelijk is te zien dat ze inmiddels ook geringd zijn. Op de originele foto’s zijn de nummers goed afleesbaar: 2E876, 2E877 en 2E878.

9 Juli: Nog één dag en dan moet het gebeuren. Vandaag is het herfstachtig met regen en harde wind. Dan blijf ik ook het liefst in mijn lekker warme nest liggen. Ze hebben er dan ook nog geen zin in. De fotograaf ook niet, die is met 5 minuten weer weg…

Morgen zou het moeten gebeuren. Het wordt lekker vliegweer, maar… de afkorting van Ooievaar is natuuurlijk wél OV, dus een dagje vertraging zou zo maar kunnen…

10 Juli: Het zit er nog niet in vandaag, maar ze lijken er wel klaar voor. Vliegen kunnen ze al, maar ze vinden het doodeng om van dat veilige nest af te gaan. Het is ook zo hoog!

13 Juli: Al drie dagen over tijd! Dàt lukt zelfs de NS niet. Maar ja, zolang pa en ma nog steeds geregeld met een partij voedsel langs komen, dan zou je ook wel gek zijn:

Hier is het hele gezin compleet op het nest. Een beetje vol is het wel; zodra de jonkies voorzien zijn van eten, vertrekken de ouders naar het andere nest. Ze hebben inderdaad het andere stel verjaagd!

15 Juli: Vanavond ben ik getuige van een eetpartij waarbij het er anders aan toe gaat dan de vorige keren. Veel gedoe met veren en op een gegeven moment is het net of de jonkies met kusjes ma (of pa) willen bedanken voor al hun goede zorgen tot nu toe. Een soort van afscheidsritueel, lijkt het… dit zou best wel eens het laatste avondmaal kunnen zijn.

Nog één keer kijkt moeders naar haar kindertjes en besluit dan voor de laatste keer weg te vliegen. De kleintjes moeten het nu zelf gaan doen…

Maar misschien zie ik het wel helemaal verkeerd…Toch ga ik voor de zekerheid de volgende ochtend zo vroeg mogelijk even buurten.

16 Juli: Het nest is leeg!!

Het lijkt er in ieder geval sterk op! Volgens een passant liggen ze gewoon heel erg laag en vliegen ze pas over een maand of zo uit… nét had-ie ze nog zien staan. Dan ga je toch twijfelen, maar na een poosje zie ik nog steeds geen beweging in het nest en ik besluit te gaan wandelen naar het naastgelegen weiland, richting Linneaushof. Daar lopen de ouders allebei te foerageren, van de kleintjes geen spoor. Dan maar weer op huis aan en straks nog maar eens kijken. En dan valt mijn oog op iets in het weiland langs de Glipper Zandvaart, iets dat er normaal niet is: daar lopen de drie jonkies, veilig dicht bij elkaar tussen het hoge gras!

Dus toch!

 

Als ze uiteindelijk vlak langs de waterkant zijn aangekomen kan ik dit fraaie plaatje van ze schieten, een mooi plaatje om dit verhaal mee te besluiten:

Het voedsel vinden, lijkt nog niet erg te lukken, maar ik heb begrepen dat de ouders ze de eerste twee weken daarbij nog zullen bijstaan. Omkomen van de honger zullen ze niet.

Ik vond het best leuk om dit ooievaarsgezin een klein half jaartje te volgen. Jammer dat ik de paring niet heb kunnen vastleggen en het echte uitvliegen ook heb gemist, toch is het een mooi verslag geworden met leuke momenten. Volgend jaar nieuwe kansen. Ik ben me bijna gaan hechten aan dit jonge drietal (snik) en ben zeer benieuwd wat er van ze terecht gaat komen. Gelukkig heb ik hun nummers…